Sri Sultan Hamengku Buwono X's Promises

On August 29th, 1988 before the departure of his father (the late Hamengku Buwono IX) to America for a medication, Sri Sultan Hamengku Buwono X said "Yes!" to him. His father asked Herjuno Darpito (the real name of HB X) to promise him to fulfill the four following missions:

• to shelter everyone no matter if they don't like Herjuno.
• not to break the state's rules.
• to be more brave to say the truth: the right one is right, and the wrong one is wrong!
• not to have any ambition but to make people prosperous.

Sri Sultan told this in a TV talk-show "KickAndy" at MetroTV when Andy questioned him about his possibility of being chosen in the election next 2009. More of the interview can be seen on KickAndy's site.

No doubt, just like father like son, Sri Sultan HB X is a charismatic leader, not only culturally but also politically.

I just want to underline the promises as a struggle to live wisdoms inherited by his father, the former King of Ngayogyakarta Hadiningrat. It's so obvious that the items are deeply from the heart of a real Javanese. The wisdoms are based on the Javanese ethics. There’s a Javanese traditional saying about how to run the role of living; it is as a vision and mission of man’s life:

“Sepi ing pamrih rame ing gawe, narima ing pandum, mamayu hayuning bawana” – , to go primarily for none of self-intention while working with others pro-actively, to be grateful to the given role within the universe, and to take part of beautifying the world’s beauty.

Humbly the father said to his son to be "more" brave to say the truth. He did not tell him how brave he was to tell the truth so far. Instead, he wanted him to be "more" than what his father did. It is a sacred mission for my Sultan to fulfill his promises.

In God's providence he will, I believe. ***

Link to Jogjakarta Special Province: click here!

Preparing an entry of Javanese Wisdoms

Eagerly I want to post an entry about my Sultan Hamengku Buwono X's opinions as they had been broadcasted twice by MetroTV. There is a favourable talk-show program of the TV station, Kick Andy, hosted by Andy Noya. You can view the episode of the interview with the Sultan on this one (complete version). (You must have RealPlayer installed on your PC to play the video).

 

It will be about Javanese Wisdoms as far as my Sultan had told us in that episodes. So, please come back soon! ***

 

 

 

Bapakku seneng ngingu wedhus

Bapakku asmane Antonius Sugiman. Wis tau dadi PNS ana ing Dinas Pendapatan Daerah Kabupaten Kulonprogo, Jogja, ngasta ana ing pasar minangka juru tarik karcis marang bakul-bakul. Udakara wis meh setahun iki pensiun. Kelahiran tahun 1947 sakjane isih katon nom. Dhasare ya isih seneng nyambut gawe, dadi sanadyan wis pensiun ya ana wae sing ditindakake saben dinane. Sing mesthi kuwi garap sawah lan ngrumat kewan. Yen didangu priyayi liya anggone ngasta saiki nang ngendi, biasane Bapak anggone atur wangsulan kanthi bangga, "Kantor kula sapunika wonten sabin! Hehehe..."

Pancen, saben dina Bapak mesthi tindak sawah: esuk, awan, sore, kepara kondure sok nganti wayah surub. Yen ora niliki tanduran pari, ya ngarit karo angon wedhuse sing saiki cacah papat. Foto ing dhuwur iku kajupuk dina Sabtu, 10 Nopember 2007 wingi, mapane ana pekarangane tanggaku sing wujud lapangan kanggo meme cengkeh ana ing ngarep omahku. Saiki lagi mangsane padha bubar plabuh, mangsane ngrabuk lan ana sing wis matun. Mulane wedhuse Bapak mung dicencang ana ing pekarangan iku wae.

Bab ngingu lan ngupakara wedhus, Bapakku klebu gemati banget. Ora maidu yen wedhuse lemu-lemu. Lha wong pakane wae sok aneh! Ora trima mung suket lan ramban. Saben esuk lan sore Bapak mesthi nyacah gori (nangka nom), pentil kates, jantung gedhang, utawa sayuran liyane sing lumrahe dipangan manungsa. Nanging iku mau kabeh diolah bapak kanggo makani wedhuse! Dibumboni, digeneni barang kaya lumrahe wong nyayur! Coba! Ning wedhuse ya padha doyan lan mangan jangan olahane Bapak iku kanthi ngethamul sajak ndemenakake tenan. Terkadhang sok diwehi bekatul campur uyah sacukupe. Malah sok dijamoni ndhog pitik barang. Hehehe... yen ora kober ngarit suket utawa golek ramban, kaya mangsa ngrecih udan kaya saiki iki, Bapak ora pati kuwatir. Isih ana pakan wedhus alternatif!

Kelangenan ngingu kewan kaya iku wis dilakoni Bapak wiwit isih cilik. Liyane wedhus wis tau kebo, sapi, bebek, lan manuk. Sing durung tau marmut lan kelinci. Tanggung, jarene. Kamangka biyen sing sok dipasrahi ngrumat kewan-kewan iku aku. Bapak sok duka-duka yen nganti kewan ingone gembrat-gembret marga kapiran ngelih. Hehehe...aku pancen kadhang sok memeng. Ngingu kewan kok sing gedhe-gedhe wae. Mbok pisan-pisan sing cilik-cilik kaya trewelu kareben anggone ngarit ora susah akeh-akeh. Nanging pepinginanku iku ora dadi kersane Bapak. Mengko mundhak aku malah dadi wong keset.

Sing ditindakake Bapak kaya ngono iku ora krasa wus ndadekake aku kaya saiki-iki. Anggonku ngonceki tekan bab seserepaning urip. Yen dilelimbang, urip minangka wong tani desa iku kebak ing kawruh kanggo sangu urip. Saka Bapak aku diajari bab sikap "gemati", "jujur" lan "sregep" marang apa wae kang dadi tanggung jawabe. Kewan iku ya titah, sing saiki dipercayakae marang aku supaya dirumat kanthi gemati. Yen wis kulina ngrumat kanthi sikap mangkono, besuk yen wis dadi wong tuwa wayahe ngrumat kulawarga lan wong liya bakale ora kangelan. Mangkono ngendikane Bapak muruki aku.

Gemati: pamrihe supaya saktandang tandukku marang kewan ora ninggalake atiku minangka jejering manungsa. Kewan uga butuh katresnanku. Apa maneh samengkone ana ing pasrawungan karo wong liya sing padha-padha manungsa!
Jujur: pamrihe supaya anggone ngrumat kewan iku ora mbilaheni darbeke wong liya. Yen pas diengon, kewan-kewan iku kudu tansah diulatake. Samangsane nedhak (mangan utawa ngrusak tanduran) kudu enggal digusah lan digiring ana ing papan sing samesthine. Kewan iku ora ngerti tembung "nyolong"! Mung manungsa sing ngerti, mula kudu nggenahake lan menerake sing prayoga.
Sregep: pamrihe supaya dadi wong mandhiri, ora mung "dhat nyeng", keset utawa "manja" (ngadi-adi). Saben pagawean lan tanggung jawab samesthine ditindakake kanthi tumemen. Sing dipentingake dudu kepenaking awak, nanging tandang-tanduk sing mrantasi gawe. Mesthi wae ora mung kanggo awake dhewe nanging uga kanggo sapadhaning titah. Jarene simbah, wong keset iku dadi bature setan!

Marga wis tau diajari Bapak ngingu lan ngrumat kewan iwen iku, aku duwe pengalaman dadi "wong angon". Maune mono mung angon wedhus, kebo, sapi, utawa bebek. Nanging saiki pengalaman iku dak rasa-rasakake wus menehi dhasar kang bisa dicakake ana ing donyaning pasrawungan agung. Mula ana tembung "pangon" sing kajupuk saka donyaning ngrumat kewat iwen, kanggo nyebut jejering pemimpin. Dudu kewan maneh sing dipimpin; dudu kewan maneh sing diladeni, nanging sapadhane manungsa. Ora mung wong liya sing diengon, nanging sajatine uga ngengon awake dhewe, klebu kulawarga dhewe (bojo lan anak, uga sedulur, kakang lan adhi).

Matur nuwun nggih Pak... ***

Siaran Radio Popjawa ing Nederland

Esuk iki atiku bungah. Kaya biasane esuk ngurupake komputer terus niliki blog iki. Eh, ana priyayi sing mampir, Mbak Ariane van den Heuvel seka SRP (Siaran Radio Popjawa) Netherlands. Hehehe...pancen tanggal 5 Nopember kapungkur aku "dolan" mrana terus ninggali komentar ing buku tamu. Dolan mrana wae marga diparingi priksa karo Mbak Retma anane situs resep masakan nganggo basa Jawa! Wiiih...ana toh?! Bareng dak klik, eh, jebul iku situs radio Jawa ing tanah Walanda kana!

"The first 24-hours Non-Stop Popjawa streaming in the world since 24 dec 2004 Indonesia, Suriname & Netherlands". Iku keterangan singkat bab SRP. Menu sing kaaturake ana Pop Jawa MP3, Photo Album, Trah Karijodinomo, Links marang situs-situs Jawa liyane.

Aku nyelakake wektu nonton photo-photo ing folder Suriname. Pengen rasane mangerteni swasana desa ing kana. Jebul katon ora adoh bedane! Memper swasana ing Jawa! Aku ndownload photo tumpeng sing lagi dienggo kembulan! Dadi kelingan nang ngomahe simbah!

Terus, esuk iki mau aku penasaran ngeklik link Stamboom. Tegese aku ora mangerti. Nanging disawang saka photo-photo sing kapasang ing kana, sajake iku nuduhake trahe Simbah Karijodinomo. Atiku sumedhot. Yen nitik asma kang kaagem, nuduhake gagrag jaman biyen. Pikiranku kumeplas marang jaman rikala simbah-simbah biyen padha dibuwang menyang Suriname, papan sing adooooooh banget karo sanak sedulure. Ewa semono isih padha bisa tahan nganti tekan saiki, lan malah kawentar menawa Suriname iku identik karo wong Jawa! Kahanan ing tanah pembuangan sing dak bayangake, mbokmenawa memper karo kahanane bangsa Israel rikala ana ing pembuangan ing tanah Babylonia! Kangen marang tanah leluhur!

Aku yakin banget, sing marahi tetep urip mung pangarep-arep kang kandel lan mesthine pasrah marang Sing Karya Urip. Iku kang ana ing bayanganku, mula sedulur-sedulur Jawa ing Suriname malah dadi lan ngrembakane kaya saiki!

Anane Siaran Radio Popjawa ing kana, saya nuduhake sepira gedhene katresnan marang tanah leluhur. Yen maos judhul-judhul lagu sing kapasang, sangertiku akeh lagu saka album jaman aku isih cilik: Mus Mulyadi lan Waljinah si Walang Kekek. Ana sawetara sing anyar kayata albume Mas Didi Kempot. Wah, kepingin rasane aku bisa ngaturake lagu-lagu koleksiku sing anyar-anyar saka kelompok campursari sing lagi ngrembaka ing tanah Jawa kene.

Apese atiku bungah, ing pangangen-angenku maune marang blog BornJavanese ini ana candhake. Ana sedulur tunggal leluhur ing tanah sabrang sing mangerteni menawa ana peranganing atiku sing tumuju marang sanak-kadang ing kana, mligine Suriname.

Pandongaku, muga sedulur-sedulur kabeh tansah binerkahan dening Gusti kang Mahatresna, pinaringan rahayu lan bungah sakabehe. Amin. ***

Sing digoleki, sing bakal tinemu!

Pamedhare Joko Lodhang
pranyata sasmita gaib
jumejere dadi jangka
sapa wae kang hangrantu
mangka pituduh yekti
margining gesang rahayu
yuwana lan niskala
tan minger keblating Widhi
pegat-pegat anyegat wijiling kodrat

Yen diupadi bedane, bakale mesthi ketemu apa wae sing beda.
Semono uga yen diupadi padhane, ya bakale mesthi ketemu apa wae sing padha.

Yen sing apik diupadi, samubarang sing apik bakal tinemu.
Yen sing ala diupadi, ya samubarang sing ala bakal tinemu.

Kari tlonjonging ati kepingin sing endi:
nggoleki sing beda, apa sing padha?
nggoleki sing becik, apa sing ala?

Sapa sing ngupadi, tundhone bakal nemokake! (bdk. Mat 7:8)

Sumangga. ***

Gegarane Wong Akrami

Gegaraning wong akrami
Dudu bandha dudu rupa
Amung ati pawitané
Luput pisan kena pisan
Yen gampang luwih gampang
Yen angèl, angèl kalangkung
Tan kena tinumbas arta

Mak bedunduk ana ing ati aku kelingan marang pupuh tembang kang karipta dening R. Ng. Yasadipura, Pujangga kawentar saka kraton Sala. Esuk mau aku banjur muter VCD, rekamane kelompok campursari Sangga Buana. Judhule tembang "Lg. Dadi Ati" nganggo dibawani pupuh tembang iku mau. Mak nyessss rasane, mak prinding githokku, sasat kaya kumleyang ragaku marga ngrasa-ngrasaake surasane.
Rikala dak goleki ana ing internet, jebul pupuh iku wus akeh sing ngutip. Melu-melu! Hehehe...soale aku lagi nyawisake ati, tata-tata arep dadi manten!

Pupuh ndhuwur iku klebu tembang Macapat Asmarandana.

Tembang Asmarandana umume kanggo wong sing lagi gandrung kapirangu. Yen dideleng wantah, Asmarandana dijupuk seka asmara kang artine tresna, lan dahana kang artine geni. Mula saka kuwi, Asmarandana isine wuyung lan samubarang kang magepokan karo tresna.

Biasane pupuh iku sok ditembangake kanggo bawa sekar ana ing pawiwahan utawa mantenan (hehe...silak pengen dadi manten aku!). Pas banget minangka piwulang kanggo sapa wae sing arep mbangun brayat. Sanadyan gathuking ati pasangan temanten iku kudune wis suwe kelakon, nanging tembang iki bisa dadi pepeling, ngelingake yen katresnan jati iku dununge ana ing ati. Arepa bar kuwi, bar dadi manten, urusane luwih pepak. Jangkeping ati ya mesthine cak-cakaning katresnan iku ing urip sabanjure. Lha, iki sing marahi ati mau mak dheg! Antebing karep katantang, wani apa ora? gelem apa ora? Gelem ora gelem, pancene kudu ngono!

Saben wong dak kira sarujuk menawa "ati" kuwi pancen gegaraning urip. Awit, ati (heart) iku salah sawijining pandoming laku angga priyangga. Yen oleh kasebut papan, ati iku papaning janma bisa cecaketan karo Gusti Allah kang yasa uripe kabeh kang tumitah. Semono uga, ati uga asring dadi dhasar anggone mbangun paseduluran, nyawang lan naliti pengalamaning urip kanthi luwih jero. Saka ing kono bisa mijil sikap lan prabawa sing asli. Sipating wong biasane tumuju marang atine. Mula, ati sok angel diselaki.

Klebu bab jejodhoan. Yen ati wus muni, bandha lan rupa ora dianggep! (Kejaba yen pancen tlonjonging ati mung tumuju marang rong prekara iku! Ana ya, wong kang nggadhekake ati marang prakara-prakara iki!) Yen ati wus jodho, apa wae bakal kajangkah.

Aku kadhang sok ngungun dhewe, sejatine "tlonjonging atiku", "antebing atiku" iki tumuju marang ngendi? Rasane kaya ora ana sing didadekake garan yen atiku isih miyar-miyur ngadhepi urip sing bakal kelakon. Rikala wus ana sing diantebi, rasane urip iki dadi nggenah, lakune dadi krasa entheng, dalane kaya kasunaran pepadhang. Sanadyan ta kanthi ana sing diantebi, iku mratandhani ananing cecawis sawektu-wektu ngadhepi resiko. Pancene kudu mangkono!

Kepriye yen atiku kleru?! Pancen aku kudu tansah sadhar, atiku ora sing paling bener dhewe. Atiku isih kudu tansah digegulang kepriye bisane supaya luwih lantip lan pener. Nggegulang ati bakale pancen ora ana kendhate. Awit, sapa ta aku iki? Aku dudu Gusti sing yasa urip!

Sik...sik... kok dadi saya jero ta iki?
Ah...leren dhisik. ***